محمد هوشی پژوهشگر حوزه مهاجرت، با اشاره به ضرورت توجه به زیرساخت‌های جذب مهاجران ایرانی غیر مقیم به منظور رونق مهاجرت‌های بازگشتی گفت: الگوی کشور چین به عنوان یکی از موفق‌ترین نمونه‌های تحقق مهاجرت بازگشتی می‌تواند الگوی مناسب برای پیاده‌سازی سیاست‌های جذب قرار بگیرد.

وی با اشاره به این‌که آمارهای دقیقی از مهاجرت‌های بازگشتی ارائه نشده و این حوزه به آمارهای دقیق نیاز دارد افزود: بر اساس  ارائه شده مرتبط با متخصصان بازگشتی به کشور، در حوزه‌ها و سرفصل‌های گوناگون، نشان می‌دهد علاوه بر ضرورت روزآمدی و ارائه آمارهای تحلیل شده، حمایت نهادهای اثرگذار در شناخت وضعیت ایران در جذب دانشجویان، نخبگان و پژوهشگران غیر مقیم را نشان می‌دهد.

رشد جمعیت دانشجویان خارجی در ایران

این پژوهشگر حوزه مهاجرت افزود: بر اساس داده‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و طرح همکاری با متخصصان ایرانی، جمعیت دانشجویان خارجی در ایران طی یک دهه گذشته، با افزایش همراه بوده است اما آن‌چه که در برنامه ششم توسعه تعریف شده، نشان می‌دهد تا تحقق نقطه مطلوب فاصله زیادی وجود دارد.

هوشی با اشاره به نقش توسعه زیرساخت‌های دانشگاهی، بسترهای همکاری علمی و فناورانه ایران در ابعاد بین‌المللی گفت: جمعیت دانشجویان غیر ایرانی در کشورمان در یک دهه گذشته رشدی 8 برابری را تجربه کرده است و 5 هزار و 485 دانشجو در سال 1390 به بیش از 44هزار دانشجو در سال 1399 افزایش یافته است.

به گفته این پژوهشگر حوزه مهاجرت، بیش‌ترین حجم دانشجویان ورودی به کشور از کشورهای همسایه هستند به طوری‌که بیش از دانشجویان افغانستانی با 46 درصد و دانشجویان عراقی با 24 درصد بزرگترین گروه دانشجویان خارجی در ایران را تشکیل می‌دهند.

وی با بیان این‌که 70 درصد از دانشجویان خارجی مقیم ایران از کشورهای همسایه هستند عنوان کرد: لبنان با 3 درصد و هر کدام از کشورهای سوریه و چین با 2 درصد سهم بیش‌ترین دانشجویان خارجی مقیم کشورمان را به خود اختصاص داده‌اند.

ضرورت توجه به سیاست‌گذاری مهاجرت بازگشتی

هوشی با اشاره به افزایش سهم کشورمان از بازگشت مهاجران ایرانی غیر مقیم در سال‌های اخیر گفت: با برنامه‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در قالب همکاری و جذب متخصصان ایرانی غیر مقیم، ظرفیت بازگشت مهاجران ایرانی به کشور و همکاری در  مراکز پژوهشی، شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور مشغول فعالیت می‌کنند.

به گفته این پژوهشگر حوزه مهاجرت، نرخ فعالان فناور و متخصصان ایرانی بازگشته به کشور در 5 سال گذشته یک هزار و 990 بوده است و این میزان با توجه به شرایط اقتصادی، بحران کرونا و محدودیت‌ها، درخور توجه است.

هوشی با تاکید بر ضرورت توجه به سیاست‌های حمایتی به منظور جذبو حمایت از بازگشت نخبگان ایرانی غیر مقیم افزود: بازگشت دانش‌آموختگان و دانشجویان بین‌المللی در داخل کشور و همچنین نرخ بازگشت متخصصان ایرانی باعث ارتقای شاخص‌های نوآورانه و ارتقای وضعیت کشورمان در شاخص گردش نخبگانی خواهد شد.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#24